Reade is bezig met een project voor het functioneel herstel na een dwarslaesie door middel van transcutane ruggenmergstimulatie en functionele elektrostimulatie (TES-SCI), en met het inzetten van dagelijkse elektrostimulatie in de revalidatie kliniek (DailyES).
Het hoofddoel van de TES-SCI studie is het onderzoeken van de effecten van transcutane ruggenmergstimulatie in combinatie met functionele elektrostimulatie op functioneel herstel. Het hoofddoel van de DailyES studie is het dagelijks toepassen van elektrische stimulatie (met het Teslasuit) bij mensen met een dwarslaesie in de revalidatiekliniek. Het Teslasuit is een speciaal elektrostimulatiepak met meerdere elektroden, waardoor meerdere spieren tegelijk gestimuleerd kunnen worden. Een speciaal programma is ontwikkeld voor het langdurig stimuleren van mensen met een dwarslaesie in de kliniek, maar ook voor het opnieuw leren van functionele bewegingen zoals het lopen.
Dit kan bijdragen aan een grotere zelfstandigheid en een hogere kwaliteit van leven voor mensen met een dwarslaesie!
Zo zei een revalidant die met het Teslasuit loopt:
“Wanneer we beginnen met lopen is dat eerst zonder stimulatie en dan voel ik eventjes hoe het in het echt gaat. Daarna worden langzaam verschillende spiergroepen gestimuleerd en dan wordt het lopen opeens een stuk makkelijker. Ik kan dan harder lopen en het lopen lijkt heel erg licht”.
Ook zei een revalidant: “de dag na het lopen met elektrostimulatie (het Teslasuit) heb ik er nog steeds baat van.”
Wil jij bijdragen aan deze onderzoeken binnen Reade voor het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met een dwarslaesie? Klik op de gele doneer-button.
Lees hieronder meer over deze twee projecten.
Elektrostimulatie (met het Teslasuit) in de Revalidatie Kliniek – DailyES
Aanleiding
Een dwarslaesie veroorzaakt abnormaliteiten in alle lichamelijke systemen onder de laesie.
Elektrische stimulatie (ES) kan gebruikt worden voor het voorkomen van secundaire complicaties. In eerdere onderzoeken werd gevonden dat ES helpt bij het verminderen van atrofie, verbeteren/behouden van (een goede) bloedcirculatie, verbeteren/behouden van drukverdeling en het verbeteren/behouden van een gezond metabolisme. ES wordt daarvoor nu ook al vaak ingezet.
In de eerste 3 maanden na het ontstaan van een dwarslaesie is door de spierverlamming de meeste achteruitgang in spiermassa en bloedcirculatie. Daarom zijn wij bij Reade benieuwd of het mogelijk is om zo vroeg mogelijk in de kliniek ES toe te passen bij mensen met een dwarslaesie. Wij geloven dat dan nog het meeste (bijvoorbeeld de spiermassa en bloedcirculatie) te redden is, wanneer ES zo vroeg mogelijk wordt toegepast (in de revalidatie kliniek). Op basis van eerdere onderzoeken verwachten we dat er minder atrofie is, de bloedcirculatie verbeterd/behouden blijft, de drukverdeling verbeterd/behouden blijft, en het metabolisme verbeterd/behouden blijft.
Daarom zullen we in dit onderzoek dagelijks ES toepassen bij mensen met een dwarslaesie in de revalidatie kliniek.
Het Teslasuit in de kliniek
In dit onderzoek zullen we de ES toepassen met het Teslasuit. Dit is een speciaal elektrostimulatiepak met meerdere elektroden, waardoor meerdere spieren tegelijk gestimuleerd kunnen worden. Daarnaast kan je met het Teslasuit voor iedere spier afzonderlijk de stimulatie-intensiteit bepalen. Wanneer bijvoorbeeld de ene zijde meer aangedaan is dan de andere zijde, of de hamstrings meer dan de quadriceps, kan het pak zo ingesteld worden dat er in alle gestimuleerde spieren contracties ontstaan. Met het Teslasuit hebben we een speciaal programma ontwikkeld voor dagelijkse elektrostimulatie in de revalidatiekliniek. Omdat we de spieren voor een langere periode willen stimuleren (meerdere uren achter elkaar) moeten de spieren ook genoeg rust krijgen om te herstellen. Daarom hebben we een stimulatie loop ontwikkeld. De onderbenenspieren en bovenbeenspieren/billen worden afwisselend gestimuleerd met een korte periode van rust tussendoor.
Plan van aanpak
Aangezien het grootste deel van het onderzoek in de revalidatiekliniek zal worden uitgevoerd, zullen we tijdens het onderzoek alles bespreken met de verpleegkundigen, revalidatieartsen en andere behandelaren van de revalidanten. Dit is niet alleen van belang voor het uitvoeren van het onderzoek, maar ook om de haalbaarheid en veiligheid van het dagelijks stimuleren met het Teslasuit te evalueren. Als in de toekomst ES dagelijks voor meerdere uren wordt toegepast met het Teslasuit in de kliniek is het van groot belang om de bruikbaarheid van het Teslasuit en het programma in de kliniek te onderzoeken voor zowel verpleegkundigen en behandelaren, onderzoekers en patiënten. Tijdens de voorbereidingen van het onderzoek richten we ons daarom ook op het gemakkelijk maken van het gebruik van het Teslasuit voor alle betrokken groepen (verpleegkundigen, onderzoekers en patiënten) en evalueren we de haalbaarheid.
Hoofddoelstelling
Het hoofddoel van het onderzoek is het dagelijks toepassen van elektrische stimulatie bij mensen met een dwarslaesie in de revalidatiekliniek. Hierbij zullen we onderzoeken of het haalbaar en veilig is zo vroeg mogelijk in de revalidatiekliniek dagelijkse elektrische stimulatie met het Teslasuit toe te passen. Ook zullen we in de toekomst onderzoeken wat de effecten zijn van dagelijkse elektrische stimulatie op de spiermassa, de bloedsomloop en de drukverdeling.
Transcutane ruggenmergstimulatie in combinatie met functionele elektrostimulatie in mensen met een dwarslaesie – TES-SCI
Aanleiding
Een dwarslaesie verandert het leven ingrijpend. Het beschadigt het ruggenmerg en verstoort zo de communicatie tussen de hersenen en het lichaam. Voor mensen met een dwarslaesie betekent dit vaak dat lopen (deels) niet meer mogelijk is. Bewegen, spierkracht en reflexen raken verstoord. Het terugwinnen van loopfunctie is dan ook een van de grootste wensen van mensen met een dwarslaesie.
Bij Reade werken we daarom aan innovatieve revalidatietechnieken die deze wens dichterbij brengen. Eén van die technieken is functionele elektrostimulatie (FES). Met behulp van elektrische prikkels worden spieren in de benen geactiveerd om een looppatroon na te bootsen. FES helpt niet alleen om spieren te bewegen, maar stimuleert ook het ruggenmerg en het zenuwstelsel. Uit eerder onderzoek blijkt dat regelmatige training met FES kan bijdragen aan het terugwinnen van spiercontrole, kracht en een beter looppatroon.
Een andere veelbelovende techniek is transcutane ruggenmergstimulatie (tSCS). Dit is een veilige, niet-invasieve methode waarbij milde elektrische stroom via elektrodes op de huid wordt toegediend, ter hoogte van de ruggenwervel. Deze stimulatie helpt de zenuwen in het ruggenmerg om signalen beter door te geven, en ondersteunt het lichaam bij het maken van vrijwillige bewegingen.
Wat als we deze twee technieken combineren?
Bij Reade willen we onderzoeken of de combinatie van FES en tSCS nóg meer effect kan hebben op het lopen. Waar FES zich richt op het activeren van de spieren, zorgt tSCS ervoor dat het zenuwstelsel beter reageert en meewerkt. Samen zouden ze elkaar kunnen versterken – een soort ’teamwork’ tussen spier en zenuw – om mensen met een incomplete dwarslaesie te helpen om beter en stabieler te lopen.
In ons nieuwe onderzoek gaan we drie vormen van looptraining vergelijken: 1) Conventionele looptraining zonder extra stimulatie; 2) Looptraining met FES; en 3) Looptraining met FES én tSCS. We onderzoeken of de combinatie leidt tot grotere verbeteringen in het lopen, zowel op de loopband als op de grond. Daarnaast kijken we of deze verbeteringen ook op de langere termijn blijven bestaan, en of ze samenhangen met betere spierkracht en -controle. Met dit onderzoek hopen we een belangrijke stap te zetten naar effectievere, toegankelijke revalidatie voor mensen met een dwarslaesie.
Plan van aanpak
In deze studie volgen deelnemers drie verschillende vormen van looptraining:1) Conventionele looptraining zonder extra stimulatie; 2) Looptraining met FES; en 3) Looptraining met FES én tSCS. De deelnemers trainen twee keer per week, 30 minuten per sessie, op een speciale loopband met een veiligheidsharnas. Tijdens de training worden de spieren gestimuleerd met het Teslasuit, een pak dat elektrische prikkels afgeeft aan de beenspieren. Bij de groep die ook tSCS krijgt, wordt daarnaast milde stroom toegediend via elektrodes op de huid van de rug, met behulp van het LIFT-apparaat van ONWARD Medical. De studie duurt in totaal 33 weken. We meten de effecten op vier momenten: vóór de training, na de conventionele training, na de FES- of FES+tSCS-training, en tien weken later. We kijken dan naar loopsnelheid, spieractiviteit, spierkracht en hoe stabiel iemand loopt – zowel op de loopband als op de grond.
Tijdens de voorbereiding en uitvoering van het onderzoek werken we nauw samen met therapeuten, onderzoekers en deelnemers. Zo zorgen we ervoor dat de training veilig, haalbaar en goed uitvoerbaar is in de praktijk.
Hoofddoelstelling
Met de TES-SCI studie willen we onderzoeken of het combineren van twee vormen van elektrische stimulatie – FES en tSCS – kan zorgen voor betere loopresultaten bij mensen met een incomplete dwarslaesie. We willen weten of deze combinatie leidt tot meer spiercontrole, kracht en een stabieler looppatroon dan FES alleen of conventionele looptraining.
Daarnaast kijken we of deze verbeteringen ook op de langere termijn blijven bestaan. Het uiteindelijke doel is om de revalidatie voor mensen met een dwarslaesie effectiever en toegankelijker te maken.
FESwalk studie
Voordat we starten met de TES-SCI studie, hebben we eerst onderzocht of lopen met FES (door het gebruik van het Teslasuit) haalbaar en veilig is voor mensen met een incomplete dwarslaesie. In de SCI FESwalk-studie hebben we gekeken of het mogelijk is om meerdere beenspieren tegelijk te stimuleren tijdens het lopen, met behulp van het Teslasuit.
Wat hebben we gedaan?
Vijf mensen met een chronische incomplete dwarslaesie volgden 10 weken lang FES-looptraining: twee keer per week, 30 minuten per sessie. Tijdens het lopen werden meerdere beenspieren (de quadriceps, hamstrings, bilspieren, en onderbeenspieren waaronder de kuitspieren) gestimuleerd/geactiveerd met elektrische prikkels via het Teslasuit.
Wat vonden we?
De training was veilig en goed vol te houden: alle deelnemers maakten het programma af, met een hoge opkomst (91%). Er waren geen ernstige bijwerkingen, alleen wat tijdelijke roodheid, spierpijn en vermoeidheid.
De meeste deelnemers liepen beter na de training: vier van de vijf deelnemers liepen sneller, met grotere passen en een hoger tempo. Sommigen merkten ook dat ze hun voeten minder slepen en hun benen makkelijker optilden. De effecten hielden deels aan: bij twee deelnemers bleven de verbeteringen ook na de training zichtbaar.
Wat betekent dit?
Deze eerste resultaten laten zien dat FES-looptraining met het Teslasuit haalbaar, veilig en veelbelovend is. Het zou een waardevolle aanvulling kunnen zijn op de revalidatie voor mensen met een dwarslaesie. De uitkomsten van deze pilot vormen de basis voor ons vervolgonderzoek: de TES-SCI studie, waarin we FES combineren met tSCS.
